to inform against a work undertaken by another to one's injury

nuntĭo ( nunc-), āvi, ātum, 1, v. a. [nuntius], to announce, declare, report, relate, narrate, make known, inform, give intelligence of, etc. (cf.: narro, indico, trado, scribo, dico, certiorem facio, etc.).

In gen., alike of verbal and of written communications; constr. acc. of thing and dat. of person; for the acc. may stand an acc. and inf., a clause with ut or ne and subj., or subj. alone, or with de and abl.; for the dat. an acc. with ad (ante-class.); in pass., both personal and impersonal, the latter most usually, esp. in perf. nuntiatum est, [p. 1229] with subj.-clause.

With acc. of thing (dat. of person):

non dubito quin celerius tibi hoc rumor, quam ullius nostrum litterae nuntiārint,

Cic. Att. 1, 15, 1:

horas quinque puer nondum tibi nuntiat,

Mart. 8, 67, 1:

senatui ac populo victoriam,

Suet. Ner. 1:

ut nuntiarem nuntium exoptabilem,

Plaut. Stich. 2, 2, 67:

voluptatem magnam,

Ter. Heaut. 1, 2, 10:

quid est, quod percipi possit, si ne sensus quidem vera nuntiant,

Cic. Ac. 2, 25, 79:

talia tibi,

Plin. Ep. 5, 17, 6:

horas,

to tell the time of day, Mart. 8, 67, 1; 10, 48, 1; cf. Tac. A. 15, 30.—

With clause:

qui nuntiarent, prope omnes naves afflictas esse,

Caes. B. G. 5, 10; 4, 11, 6:

nuntiate regi vestro, regem Romanum deos facere testes,

Liv. 1, 22, 7:

litterae tuae laeta continebant, quod te in urbe teneri nuntiabant,

Plin. Ep. 5, 9, 1:

visus est talis, qualem esse eum tuae mihi litterae nuntiārant,

Cic. Att. 1, 19, 11.—With ut, ne, or subj.:

Catilinae nuntiare, ne eum Lentulus aliique terrerent,

Sall. C. 48, 4:

deligit centurionem qui nuntiaret regibus ne armis disceptarent,

Tac. A. 2, 65:

nuntiatum, ut prodiret,

Cic. de Or. 2, 86, 358:

Vibius nuntiavit Pisoni Romam ad dicendam causam veniret,

Tac. A. 2, 79:

jubet nuntiare miserae, dicendam ad causam postero die adesset,

id. ib. 11, 37; Dig. 49, 14, 44.—

With inf.:

ergo nuntiat patri abicere spem et uti necessitate,

Tac. A. 16, 11 init. —

Absol.: Ly. Salutem multam dicito patrono. Cu. Nuntiabo, I will do so, Plaut. Curc. 4, 2, 38.—

Passive constructions.

Pers.:

utinam meus nunc mortuos pater ad me nuntietur,

Plaut. Most. 1, 3, 76:

aquatores premi nuntiantur,

Caes. B. C. 1, 73:

crebris motibus terrae ruere in agris nuntiabantur tecta,

Liv. 4, 21, 5:

(tribuni) summā vi restare nuntiabantur,

id. 4, 58, 4; 22, 54, 9:

hoc adeo celeriter fecit, ut simul adesse, et venire nuntiaretur,

Caes. B. G. 3, 36:

jamjam adesse ejus equites nuntiabantur,

id. ib. 1, 14; Plin. Ep. 3, 7, 1.—

Impers.:

conantibus, priusquam id effici posset, adesse Romanos nuntiatur,

Caes. B. G. 6, 4, 1:

Caesari nuntiatur Sulmonenses cupere, etc.,

id. B. C. 1, 18, 1:

nuntiatur Afranio magnos commeatus ad flumen constitisse,

id. ib. 1, 51, 1:

non dubie mihi nuntiabatur Parthos transīsse Euphratem,

Cic. Fam. 15, 1, 1; id. Verr. 2, 5, 34, § 87; id. Mil. 18, 48:

nuntiatum est nobis a M. Varrone, venisse eum Romā,

Cic. Ac. 1, 1, 1:

cum paulo esset de hoc incommodo nuntiatum,

id. Verr. 2, 5, 16, § 41:

nuntiatumque Hannibali est,

Liv. 23, 19, 11; Cic. Fam. 11, 12, 1; Tac. A. 2, 79.— Absol.:

occiso Sex. Roscio, qui primus Ameriam nuntiat?

who will be the first bearer of the tidings? Cic. Rosc. Am. 34, 96:

bene, ita me di ament, nuntias,

you bring good news, Ter. Hec. 4, 4, 20.—

In partic., in jurid. Lat., to denounce, inform against:

causam pecuniae fisco,

Dig. 49, 14, 39; cf.:

cum heres decessisset, exstitit qui bona nuntiaret,

ib. 29, 5, 22: opus novum, to inform against a work undertaken by another to one's injury:

opus novum, si tibi nuntiavero,

ib. 4, 7, 3; 16; 43, 20, 3.

nuntĭo ( nunc-), āvi, ātum, 1, v. a. [nuntius], to announce, declare, report, relate, narrate, make known, inform, give intelligence of, etc. (cf.: narro, indico, trado, scribo, dico, certiorem facio, etc.).

In gen., alike of verbal and of written communications; constr. acc. of thing and dat. of person; for the acc. may stand an acc. and inf., a clause with ut or ne and subj., or subj. alone, or with de and abl.; for the dat. an acc. with ad (ante-class.); in pass., both personal and impersonal, the latter most usually, esp. in perf. nuntiatum est, [p. 1229] with subj.-clause.

With acc. of thing (dat. of person):

non dubito quin celerius tibi hoc rumor, quam ullius nostrum litterae nuntiārint,

Cic. Att. 1, 15, 1:

horas quinque puer nondum tibi nuntiat,

Mart. 8, 67, 1:

senatui ac populo victoriam,

Suet. Ner. 1:

ut nuntiarem nuntium exoptabilem,

Plaut. Stich. 2, 2, 67:

voluptatem magnam,

Ter. Heaut. 1, 2, 10:

quid est, quod percipi possit, si ne sensus quidem vera nuntiant,

Cic. Ac. 2, 25, 79:

talia tibi,

Plin. Ep. 5, 17, 6:

horas,

to tell the time of day, Mart. 8, 67, 1; 10, 48, 1; cf. Tac. A. 15, 30.—

With clause:

qui nuntiarent, prope omnes naves afflictas esse,

Caes. B. G. 5, 10; 4, 11, 6:

nuntiate regi vestro, regem Romanum deos facere testes,

Liv. 1, 22, 7:

litterae tuae laeta continebant, quod te in urbe teneri nuntiabant,

Plin. Ep. 5, 9, 1:

visus est talis, qualem esse eum tuae mihi litterae nuntiārant,

Cic. Att. 1, 19, 11.—With ut, ne, or subj.:

Catilinae nuntiare, ne eum Lentulus aliique terrerent,

Sall. C. 48, 4:

deligit centurionem qui nuntiaret regibus ne armis disceptarent,

Tac. A. 2, 65:

nuntiatum, ut prodiret,

Cic. de Or. 2, 86, 358:

Vibius nuntiavit Pisoni Romam ad dicendam causam veniret,

Tac. A. 2, 79:

jubet nuntiare miserae, dicendam ad causam postero die adesset,

id. ib. 11, 37; Dig. 49, 14, 44.—

With inf.:

ergo nuntiat patri abicere spem et uti necessitate,

Tac. A. 16, 11 init. —

Absol.: Ly. Salutem multam dicito patrono. Cu. Nuntiabo, I will do so, Plaut. Curc. 4, 2, 38.—

Passive constructions.

Pers.:

utinam meus nunc mortuos pater ad me nuntietur,

Plaut. Most. 1, 3, 76:

aquatores premi nuntiantur,

Caes. B. C. 1, 73:

crebris motibus terrae ruere in agris nuntiabantur tecta,

Liv. 4, 21, 5:

(tribuni) summā vi restare nuntiabantur,

id. 4, 58, 4; 22, 54, 9:

hoc adeo celeriter fecit, ut simul adesse, et venire nuntiaretur,

Caes. B. G. 3, 36:

jamjam adesse ejus equites nuntiabantur,

id. ib. 1, 14; Plin. Ep. 3, 7, 1.—

Impers.:

conantibus, priusquam id effici posset, adesse Romanos nuntiatur,

Caes. B. G. 6, 4, 1:

Caesari nuntiatur Sulmonenses cupere, etc.,

id. B. C. 1, 18, 1:

nuntiatur Afranio magnos commeatus ad flumen constitisse,

id. ib. 1, 51, 1:

non dubie mihi nuntiabatur Parthos transīsse Euphratem,

Cic. Fam. 15, 1, 1; id. Verr. 2, 5, 34, § 87; id. Mil. 18, 48:

nuntiatum est nobis a M. Varrone, venisse eum Romā,

Cic. Ac. 1, 1, 1:

cum paulo esset de hoc incommodo nuntiatum,

id. Verr. 2, 5, 16, § 41:

nuntiatumque Hannibali est,

Liv. 23, 19, 11; Cic. Fam. 11, 12, 1; Tac. A. 2, 79.— Absol.:

occiso Sex. Roscio, qui primus Ameriam nuntiat?

who will be the first bearer of the tidings? Cic. Rosc. Am. 34, 96:

bene, ita me di ament, nuntias,

you bring good news, Ter. Hec. 4, 4, 20.—

In partic., in jurid. Lat., to denounce, inform against:

causam pecuniae fisco,

Dig. 49, 14, 39; cf.:

cum heres decessisset, exstitit qui bona nuntiaret,

ib. 29, 5, 22: opus novum, to inform against a work undertaken by another to one's injury:

opus novum, si tibi nuntiavero,

ib. 4, 7, 3; 16; 43, 20, 3.